Türkiye’de ‘akıllı kent’ konseptini ilk uygulayan firmalardan olan SAMPAŞ, yerel yönetimlere daha modern kentler kurmak üzere yazılım tasarımından kurulumuna kadar çalışmalar yapıyor.

Türkiye genelinde 500 belediyeye ‘akıllı kent’ hizmeti veren SAMPAŞ’ın başkanı Şekip Karakaya, kentsel dönüşüm çalışmaları için ilginç rakamlar verdi ve önerilerde bulundu. ‘Akıllı Kent’ konseptini Türkiye’de uygulayan ilk firma olarak, yerel yönetimlere, yazılım tasarımından kuruluma, eğitimden işletime, bakım ve destek servislerinden danışmanlığa kadar yüksek katma değerli hizmetler sunan SAMPAŞ, Türkiye’nin şehircilik çalışmalarında söz sahibi olan bir şirket.

SAMPAŞ Yönetim Kurulu Başkanı Şekip Karakaya, Türkiye genelinde 500’ün üzerinde belediyeye ‘akıllı kent’ uygulamaları konusunda hizmet verdiklerini söylüyor. Kentsel dönüşümü ve bu konuda yaptıkları çalışmaları konuştuğumuz Şekip Karakaya, sorularımıza şu yanıtlan verdi:

SAMPAŞ olarak neler yapıyorsunuz?

Akıllı, estetik, ekolojik ve sürdürülebilir kentler oluşturarak kentlerin marka değerini ve vatandaşların yaşam kalitesini yükselten, insan odaklı yönetim anlayışını yaygınlaştıran uygulamaları hayata geçiriyoruz. Türkiye genelinde 500’ün üzerinde belediyeye ‘akıllı kent’ uygulamaları konusunda hizmet verdik. Biz yaptığımız çalışmalarla kentlerin, semtlerin demografik yapısını inceliyoruz. Mercek altına aldığımız semtlerin ekonomik yapısından yaşayanların hayatlarına kadar birçok detayı göz önüne alarak ona göre planlama yapıyoruz. Özetle anlatmak gerekirse, stratejik kentsel dönüşüm master planları yapıyoruz.

Türkiye’de kentsel dönüşümün parasal büyüklüğü ne olacak?

Türkiye’de kentsel dönüşüm GSMH’nin yüzde 80’i kadar yani yaklaşık 600 milyar dolarlık bir büyüklüğe ulaşacak.

Kentsel dönüşümde neler ön plana çıkmalı?

Kentsel dönüşümde hak sahiplerinin nasıl tavır sergilemesi gerektiğinin net bir şekilde ortaya konulması gerekiyor. Herkes hakkını ve neler istemesi gerektiğini bilerek yola çıkmalı. ‘Çevre ve Şehircilik Bakanlığı emsal yükseltiyor’ diye eleştiriler yapılıyor. Oysa emsal artırılmıyor, aksine düşürülüyor.

Peki, dönüşümü kim yapmalı?

Türkiye’de kentsel dönüşümü özel sektör yapmalı, devlet sadece denetlemeli. Dönüşüm için yurtdışı fonlar getirilmeli, dönüşüm özendirilmeli. İstanbul, Ankara dışında yatırımcıların gitmeyi düşünmediği Anadolu kentlerinde ise TOKİ aracılığıyla dönüşüm gerçekleşmeli.

Kentsel dönüşümün hangi noktasında devreye giriyorsunuz?

Bir bölgenin dönüşüm konusundaki tüm incelemelerini, araştırmalarını yapmanın yanı sıra master planları hazırlıyoruz. Fizibiliteden yıkım aşamasına, dönüşüm yapılacak alanlardaki insanlarla uzlaşmadan değerlemeye, yeni planlamaya kadar her aşamada varız. Kentsel Dönüşüm Yasası çıkmadan 12 yıl önce bu işe başladık. Türkiye’nin birçok yerinde çalışmalarımız var.

Türkiye genelinde ne kadarlık bir alanı incelediniz, nerelerde dönüşüm çalışmaları yaptınız?

Bugüne kadar Türkiye’nin 110 yerleşim yerinde araştırmalar yaptık. Yaklaşık 30 milyon insanın yaşadıkları bölgeden hayat tarzlarına kadar birçok bilgiyi veri tabanımızda bulunduruyoruz. İstanbul, Aydın, Antakya ve İskenderun gibi Türkiye’nin değişik kentlerinde kentsel dönüşüm çalışmaları yapıyoruz ve buralardaki dönüşüm projeleri için kentsel dönüşüm master planları oluşturuyoruz.

Öne çıkan projeleriniz hangileri?

İstanbul’da Beyoğlu Belediyesi ile Okmeydanı’nda büyük bir kentsel dönüşüm projesi yürütüyoruz. Bu projenin geçtiğimiz aylarda lansmanı yapıldı. Okmeydanı projesi Türkiye’de ve dünyada ses getirecek bir proje olacak. Zincirlikuyu Kore Şehitleri Caddesi’nin tamamında 150 bin metrekarelik bir alanda önemli bir dönüşüm yapacağız. Türkiye’nin en büyük holdinglerinden birinin yürüteceği bu proje dünya çapında bir proje olacak. Ayrıca Bayrampaşa’da Vatan Mahallesi’nde 400 dönüm alanda proje yürütüyoruz. Bunun gibi birçok projemiz bulunuyor.

İstanbul dışında projeleriniz var mı?

Türkiye’nin her tarafı ile ilgileniyoruz. İstanbul dışında Aydın, Antakya ve İskenderun’da kentsel dönüşüm çalışmaları yürütüyoruz. Dönüşüm bekleyen her yer bizim merceğimizde. Örneğin Çukurova’da Belediye Evleri Mahallesi’nde 107 bin m2’lik alanda 70 bin kişinin yaşayacağı bir dönüşüm çalışması yapıyoruz, insanları yaşadıkları yerlerden uzaklaştırmadan yerinde dönüşüm yapacağız.

Sadece dönüşüm konusunda mı çalışıyorsunuz?

Yazılım sektöründeki 33 yıllık tecrübemizi şehircilik çalışmalarına uyarladık. SAMPAŞ olarak Web Tabanlı Yönetim Bilgi Sistemi (WebMIS), Akıllı Belediyecilik (MIB), AKOS – Kentsel Proje Çözüm ve Hizmetleri, Akıllı Su Yönetimi, Kentsel Dönüşüm ve Büyükşehirlerde Dönüşüm Yol Haritası çözümleri gibi geniş bir yelpazede hizmet veriyoruz.

BAŞARILI DÖNÜŞÜM İÇİN 10 ÖNERİ

• Şekip Karakaya, kentsel dönüşümde başarı için yapılması gerekenleri şöyle özetliyor:
• Hak sahiplerine özel değerleme yapılmalı.
• Bölgede yaşayanların başka bir bölgeye gönderilmesi uygulamaları olmamalı.
• Hak sahiplerine verilen yeni meskenlerle satışa çıkacak meskenler arasında fark olmamalı.
• Yeni yapılacak binalarda hak sahiplerine ortak gelir sağlayacak alanlar oluşturulmalı.
• Daha çok pay almak için hak sahipleri yoğunluk peşinde koşmamalı.
• Hak sahipleri yeni projeyi üç boyutlu maketlerde inceleyip yaşayacakları yeri orada görmeli.
• Dönüşüm simsarlarına herhangi bir bedel ödemeden dönüşüm yaptırılmalı.
• Donatı alanlarında her yaştan insanın kullanacağı alanların bulunması kamu görüşü olarak yer almalı.
• Dönüşüm alanlarına gelişecek yeni ihtiyaçlar için yaşlı sensörlü evler gibi alanlar da eklenmeli.
• Dönüşüm projeleri orada oturacak ekonomik açıdan güçsüz kişilerin yakın bölgede istihdam edilebileceği şekilde planlanmalı.